Kiến thức da liễu
Vết bớt và những thông tin quan trọng cần lưu ý
Vết bớt xuất hiện bất thường trên da của trẻ sơ sinh hoặc một thời gian ngắn sau khi sinh. Chúng có nhiều loại khác nhau và hầu như đều vô hại. Hãy cùng tìm hiểu cụ thể qua bài viết dưới đây.
Vết bớt là gì?
Vết bớt là từ chỉ những vùng da đổi màu trên cơ thể trẻ khi mới sinh hoặc xuất hiện trong vòng vài tháng sau khi sinh. Chúng có thể xuất hiện ở bất cứ đâu trên mặt, da đầu hoặc cơ thể của bạn và có thể khác nhau về màu sắc, kích thước, hình dạng và hình dạng. Một số vết bớt có thể có màu da thịt nhưng có thể có kết cấu khác với phần còn lại trên da của bạn.
Khoảng 80 % trẻ sơ sinh có một số loại bớt. Một số bớt có thể tồn tại cùng với đưa trẻ cho đến hết đời. Nhưng một số bớt khác sẽ mờ đi hoặc biến mất sau một thời gian.
Hầu hết các vết bớt đều vô hại, nhưng số khác có thể là một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn. Trong một số trường hợp hiếm hoi, vết bớt có thể là ung thư.
>>> Xem thêm thông tin về bớt Ota Nevus
Các loại vết bớt
Thường được chia thành hai loại là vết bớt mạch máu hoặc vết bớt sắc tố.
Vết bớt mạch máu
Do các mạch máu bên dưới bề mặt da tạo ra. Chúng có màu từ hồng và đỏ đến hơi xanh, tùy thuộc vào độ sâu của mạch máu. Các loại vết bớt mạch máu có thể bao gồm:
- U máu. Khi loại bớt này xuất hiện gần bề mặt da, nó có màu hồng hoặc đỏ và có thể xuất hiện trên mặt hoặc cổ. Nó thường xuất hiện dưới dạng một cục u nhô lên và bắt đầu phát triển trong những tháng sau khi sinh. Nhiều u máu cuối cùng sẽ nhỏ lại.
- Dấu cò (mảng cá hồi). Vết cò phẳng và có màu hồng hoặc đỏ. Chúng thường xuất hiện nhất ở mặt và sau gáy, và có thể rõ ràng hơn khi trẻ khóc hoặc căng thẳng. Chúng có thể mờ dần theo thời gian.
- Vết bẩn rượu vang. Vết rượu vang có thể từ hồng đến tím và có thể sẫm màu hơn, lớn hơn hoặc trở nên vón cục khi trẻ lớn hơn. Chúng thường xuất hiện trên mặt. Vết bẩn rượu vang là vĩnh viễn.
Vết bớt sắc tố
Hình thành do sự thay đổi sắc tố bên trong da và thường có màu nâu, xám hơi xanh hoặc đen. Một số loại vết bớt sắc tố là:
- Café au lait điểm. Đây là những vùng da phẳng có màu sẫm hơn vùng xung quanh, thường có màu rám nắng hoặc nâu. Các đốm café au lait có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Giống như vết rượu vang, chúng thường vĩnh viễn.
- Các điểm Mông Cổ có màu xanh xám và thường bị nhầm với vết bầm tím. Chúng phổ biến nhất xung quanh mông và lưng dưới. Hầu hết các đốm ở Mông Cổ có xu hướng mờ dần theo thời gian.
- Nốt ruồi bẩm sinh. Đây là những nốt ruồi màu nâu có từ khi mới sinh. Chúng có thể phẳng hoặc hơi gồ lên và có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Chúng thường tồn tại vĩnh viễn.
Nguyên nhân gây ra vết bớt là gì?
Các vết bớt không phải do bất cứ điều gì mà phụ nữ mang thai làm hoặc không làm trong thời kỳ mang thai gây ra. Lý do chính xác tại sao hình thành vẫn chưa được xác định cụ thể, nhưng chúng ta đã có những hiểu biết chung về nguyên nhân của hai loại vết bớt trên.
- Các vết bớt sắc tố xảy ra do sự gia tăng sắc tố sẫm màu trên da. Điều này có thể là do sự gia tăng sắc tố (melanin) trong khu vực hoặc sự kết tụ của các tế bào sản xuất melanin được gọi là tế bào hắc tố.
- Vết bớt mạch máu xảy ra nếu các mạch máu ở một vùng cụ thể trên da của bạn không hình thành như bình thường, không phát triển đúng cách. Ví dụ, có thể có quá nhiều mạch máu tụ lại trong một khu vực hoặc các mạch máu có thể rộng hơn bình thường. Chúng thường có màu hồng hoặc đỏ.
Vết bớt có di truyền không?
Hầu hết các loại bớt đều không di truyền. Điều đó có nghĩa là bạn thường không thừa hưởng chúng từ cha mẹ mình. Tuy nhiên, có một số trường hợp một số vết bớt có thể là do khiếm khuyết di truyền và nó có thể xuất hiện hoặc không xuất hiện trong gia đình bạn.
Một số loại bớt có liên quan đến các tình trạng di truyền hiếm gặp. Chúng có thể bao gồm:
- U xơ thần kinh loại 1 (NF1). Có một số lượng lớn các điểm café au lait có liên quan đến tình trạng này. Những người có NF1 có nguy cơ cao bị các khối u ảnh hưởng đến dây thần kinh và da. NF1 được kế thừa.
- Một tình trạng hiếm gặp khác, hội chứng Sturge -Weber, cũng xuất hiện dưới dạng bớt màu rượu vang dọc theo một nhánh dây thần kinh cụ thể và do một đột biến gen khác gây ra. Nó cũng không chạy trong gia đình và không do di truyền.
- Ví dụ, một số trẻ sinh ra với một loại vết bớt gọi là vết rượu vang (vì chúng trông giống vết rượu vang) có thể mắc một chứng hiếm gặp gọi là hội chứng Klippel – Trenaunay. Tình trạng này là do đột biến gen và thường không được di truyền.
Vết bớt có nguy hiểm không?
Hầu hết các vết bớt đều vô hại và có thể tự mờ đi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, chúng có thể phát triển thành ung thư. Trẻ em sinh ra có nốt ruồi bẩm sinh có nguy cơ cao phát triển một loại ung thư da hắc tố khi chúng lớn hơn.
Nếu con bạn có nhiều nốt ruồi bẩm sinh hoặc một nốt ruồi bẩm sinh lớn hơn. Điều quan trọng là hãy đến phòng khám gặp bác sĩ da liễu thường xuyên đánh giá vùng da bị ảnh hưởng và phát hiện những thay đổi để điều trị kịp thời.
Các loại vết bớt khác, chẳng hạn như u mạch máu – tùy thuộc vào vị trí của chúng – hoặc nốt ruồi, có thể dẫn đến tăng nguy cơ mắc một số bệnh lý, chẳng hạn như ung thư da. Những vết bớt này nên được bác sĩ da liễu theo dõi và cũng có thể yêu cầu loại bỏ.
Mẹo để theo dõi vết bớt
Bác sĩ sẽ giúp bạn theo dõi sự phát triển của vết bớt. Họ cũng có thể xác định xem vết bớt có liên quan đến tình trạng di truyền cần điều trị hay không.
Theo dõi vết bớt của con bạn là điều quan trọng và nên được thực hiện bởi cả bạn và bác sĩ. Tìm kiếm các thay đổi, chẳng hạn như:
- Tăng kích thước
- Độ cao
- Thâm nám
Nếu bạn nhận thấy sự phát triển nhanh chóng của một vết bớt, hãy thông báo ngay cho Bác sĩ.
Đôi khi nốt ruồi có thể biến chứng thành ung thư da. Điều này hiếm gặp ở trẻ em nhưng trở nên đáng lo ngại hơn ở người lớn. Điều quan trọng là bạn phải cho con bạn biết tầm quan trọng của việc theo dõi những thay đổi của nốt ruồi khi chúng lớn hơn.
Những điều cần tìm bao gồm:
- Thay đổi màu sắc
- Thay đổi kích thước
- Thay đổi hình dạng
- Nốt ruồi mọc đường viền không đều
Nếu bạn nhận thấy những thay đổi này, hãy đến thăm khám ngay cùng Bác sĩ da liễu.
Điều trị xóa bớt bằng cách nào?
Hầu hết các vết bớt đều vô hại và không cần loại bỏ. Tuy nhiên, bạn có thể muốn xóa một vết bớt nếu không thích sự xuất hiện của nó. Bởi chúng có thể ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ, nhất là ở vùng mặt.
Những người khác có thể ảnh hưởng đến chức năng của một bộ phận cụ thể của cơ thể. Chẳng hạn như u máu nằm gần mắt hoặc miệng.
Bạn có thể đến thăm khám cùng Bác sĩ da liễu để xác định tình trạng và lựa chọn phương pháp xóa bớt phù hợp. Có thể tham khảo những cách dưới đây:
Thuốc bôi
Thuốc bôi có thể được sử dụng để ngăn ngừa hoặc làm chậm sự phát triển của u mạch máu. Điều này có thể được khuyến nghị khi u máu lớn, phát triển nhanh hoặc gây rối loạn cho các vùng khác của cơ thể.
Điều trị bằng công nghệ laser
Liệu pháp laser có thể được sử dụng để giúp làm sáng hoặc giảm kích thước của một số vết bớt, chẳng hạn như bớt rượu vang. Loại điều trị này được thực hiện trực tiếp bởi Bác sĩ chuyên môn cao và nhiều năm kinh nghiệm.
Xem thêm về điều trị bớt Ota vùng mắt bằng Laser:
Phẫu thuật
Phẫu thuật có thể được khuyến nghị để loại bỏ một số vết bớt. Ví dụ như các nốt ruồi bẩm sinh có thể trở thành ung thư và các vết bớt lớn, nhô cao ảnh hưởng đến ngoại hình. Tuy nhiên, phương pháp này có thể để lại sẹo.
Các phương pháp điều trị thường có hiệu quả nhất khi được bắt đầu trong giai đoạn sơ sinh.
Đừng quên đặt lịch hẹn thăm khám và tư vấn cùng Bác sĩ CKII Da liễu Nguyễn Phương Thảo tại đây. Nhằm xác định tình trạng da cũng như xây dựng phác đồ điều trị vết bớt phù hợp. Liên hệ ngay hotline 0938 777 885 để được hỗ trợ nhanh nhất.