Kiến thức da liễu
Sẹo phẫu thuật là gì và cách điều trị hiệu quả hiện nay
Sẹo phẫu thuật không chỉ tạo cảm giác ngứa ngáy, khó chịu mà còn gây nên tâm lý mất tự tin về diện mạo. Vậy sẹo phẫu thuật là gì, các bước ngăn ngừa và điều trị ra sao? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây.
Sẹo phẫu thuật là gì?
Khi một vùng da bất kỳ trên cơ thể bị tổn thương thì sẹo sẽ hình thành để dần thay thế cho vùng da ấy. Cấu trúc của da thường được chia ra thành 3 lớp bao gồm lớp biểu bì, lớp trung bì và lớp hạ bì. Với các tổn thương ở lớp biểu bì thường sẽ để lại sẹo thâm. Nhưng khi vết thương chạm đến lớp trung bì hay hạ bì có nghĩa là tổn thương rất nặng. Dẫn đến nguy cơ hình thành sẹo lồi, sẹo phì đại là rất cao.
Tùy vào cơ địa, tuổi tác, mức độ tổn thương của mỗi người mà quá trình lành sẹo sẽ khác nhau. Sẹo phẫu thuật được hình thành do quá trình Collagen giúp kéo miệng vết thương. Diện tích của vết sẹo phụ thuộc vào độ thuận lợi của ca phẫu thuật, vùng phẫu thuật cũng như tình hình và cách chăm sóc vết thương sau đó.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành sẹo phẫu thuật
Cũng giống như những loại sẹo khác, sẹo phẫu thuật khó có thể biến mất hoàn toàn một cách tự nhiên mà sẽ mờ dần theo thời gian. Tuy nhiên có thể ngăn ngừa sẹo hình thành từ sớm và điều trị sẹo bằng các phương pháp hiện đại. Có một số yếu tố không kiểm soát được làm tăng nguy cơ hình thành sẹo như:
Cơ địa
Điều này phụ thuộc vào yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có người dễ bị sẹo sau tổn thương da thì khả năng cao là bạn có cơ địa sẹo xấu. Bạn không thể thay đổi gen của mình nhưng hiểu rõ hơn sẽ giúp bạn ngăn ngừa và điều trị sẹo tốt hơn.
Tuổi tác
Càng lớn tuổi, tốc độ sản sinh tế bào mới càng chậm làm quá trình phục hồi trở nên lâu hơn. Da càng mỏng và giảm độ đàn hồi do Collagen thay đổi, lớp mỡ dưới da cũng mỏng hơn. Điều này khiến nguy cơ hình thành sẹo lồi, sẹo phì đại cao ở người lớn tuổi.
Kích thước và độ sâu của vết mổ, phẫu thuật
Vết mổ càng lớn, càng sâu nguy cơ để lại sẹo càng cao, quá trình phục hồi càng chậm. Đặc biệt ở những vị trí lưng, ngực, vai và cánh tay thường dễ hình thành sẹo lồi, sẹo phì đại.
Quá trình chăm sóc da sau tổn thương
Vết thương nếu không được chăm sóc đúng cách sẽ dễ dẫn đến nhiễm trùng và để lại sẹo.
Chăm sóc thế nào sau phẫu thuật
Sau khi thực hiện phẫu thuật, một trong những điều quan trọng là phải chăm sóc vết mổ đúng cách để tránh bị thương và nhiễm trùng, cũng như ngăn ngừa và điều trị sẹo.
Vệ sinh vết phẫu thuật hằng ngày
Chắc chắn bạn sẽ bị đau trong một thời gian, nhưng bạn vẫn cần phải giữ cho vết mổ được sạch sẽ. Điều này là yếu tố quan trọng quyết định sự hình thành của sẹo. Đảm bảo tay luôn sạch sẽ khi chạm vào vết thương và chỉ sử dụng các loại thuốc sát trùng chuyên biệt được bác sĩ kê đơn. Tuyệt đối không tự ý bôi các chất như cồn, bia, rượu lên vết mổ.
Để nước chảy nhẹ xuống vết mổ trong khi tắm, hoặc nhẹ nhàng rửa vết mổ bằng vải, nhưng không chà mạnh. Nhẹ nhàng lau khô bằng khăn.
Cắt chỉ theo chỉ định
Bác sĩ sẽ chỉ định thời gian phù hợp nhất để cắt chỉ. Đây cũng chính là thời điểm thuận lợi nhất cho vết thương hồi phục. Bởi dù cắt quá sớm hay quá trễ đều sẽ không tốt cho vết thương sau phẫu thuật. Nếu cắt chỉ quá sớm sẽ dẫn đến tình trạng toác rộng vết khâu khiến vết thương lâu lành. Ngược lại, nếu cắt chỉ quá trễ sẽ dẫn đến nhiễm trùng chân chỉ khiến vết sẹo có hình xương cá. Ngoài ra, để càng lâu thì khả năng sẹo hình thành sẽ càng cao.
Ngoài ra, hiện nay trong phẫu thuật có sự xuất hiện của chỉ tự tiêu, không cần phải cắt. Nhưng dù là loại nào thì việc chăm sóc và vệ sinh vết mổ tốt theo hướng dẫn của Bác sĩ là hết sức cần thiết.
Lưu ý trong chế độ sinh hoạt
Tránh tập thể dục và vận động mạnh cho đến khi Bác sĩ cho biết vết thương đã ổn. Hoạt động nhiều quá sớm có thể khiến vết mổ bị hở trở lại. Đặc biệt, hãy cẩn thận khi cúi xuống hoặc nâng vật. Chú ý chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý. Tránh ăn các thực phẩm gây sẹo sau tổn thương như rau muống, nếp, hải sản…và chú ý chống nắng đầy đủ để không hình thành sẹo thâm.
Sử dụng kem bôi ngăn ngừa sẹo phẫu thuật
Ngay khi vết mổ lành, lập tức sử dụng các sản phẩm ngăn ngừa và điều trị sẹo. Đây là thời điểm tốt nhất để ngăn cản sự hình thành của sẹo.
Mặc quần áo rộng rãi
Quần áo bó sát có thể gây kích ứng vết mổ. Vì vậy hãy bỏ qua quần jean bó và chọn quần áo rộng rãi khác. Quần áo rộng cũng giúp vết mổ của bạn tiếp xúc với không khí. Điều này có thể giúp đẩy nhanh quá trình làm lành vết thương.
Thăm khám sức khỏe định kỳ
Bạn sẽ có các cuộc hẹn tái khám trong những tuần sau khi phẫu thuật, để bác sĩ của bạn có thể theo dõi tiến trình chữa bệnh. Điều quan trọng là phải tham gia những buổi thăm khám này. Bằng cách này, Bác sĩ sẽ nắm bắt tình hình và phát hiện sớm các biến chứng.
Bác sĩ CKII Da liễu Nguyễn Phương Thảo chia sẻ kinh nghiệm chăm sóc sẹo sau sinh mổ
Làm thế nào để giảm thiểu và điều trị sẹo phẫu thuật?
Nếu may mắn, vết sẹo sẽ lành lại và bạn sẽ chỉ còn lại một đường mỏng sau khi phẫu thuật.
Tất nhiên, không có cách nào để biết sẹo sẽ lành như thế nào cho đến khi nó thực sự lành. Và thật không may, những vết sẹo không phải lúc nào cũng mờ đi. Cách chữa lành khác nhau ở mỗi người và kích thước vết sẹo có thể khác nhau. Sau đây là một số phương pháp cải thiện sự xuất hiện của sẹo sau phẫu thuật.
>>> Xem thêm 3 tiêu chí vàng cần biết để lựa chọn nơi trị sẹo tốt
Tấm silicon hoặc gel
Silicone có thể phục hồi da và củng cố các mô liên kết. Nó cũng có thể làm mềm và làm phẳng các vết sẹo, cũng như giảm đau do sẹo. Đắp tấm silicone trực tiếp lên vết mổ để giảm thiểu sẹo hoặc bôi gel silicone lên vết thương.
Xoa bóp trị sẹo phẫu thuật
Thường xuyên xoa bóp vết sẹo của bạn. Việc xoa bóp sẽ kích thích da và khuyến khích lưu lượng máu. Từ đó khuyến khích sự phát triển của tế bào và làm mờ dần các vết sẹo. Xoa bóp vết sẹo của bạn theo chuyển động tròn bằng ngón trỏ và ngón giữa trong 5 đến 10 phút mỗi ngày. Nếu bạn thích, hãy thêm kem lên da trước khi mát xa như vitamin E hoặc gel silicon.
Liệu pháp laser trị sẹo phẫu thuật
Đây là loại điều trị sử dụng chùm ánh sáng để cải thiện các phần da bị tổn thương. Liệu pháp laser có thể làm mềm và cải thiện sự xuất hiện của sẹo, cũng như loại bỏ các mô sẹo lồi lên. Bạn có thể cần nhiều lần điều trị bằng laser để đạt được kết quả mong muốn.
Tại Pensilia, việc kết hợp giữa nhiều phương pháp điều trị, trong đó có thể kể đến công nghệ laser fractional Co2 mix 2 tia, tiêm sẹo, PRP,..giúp sẹo sau mổ điều trị hiệu quả tốt hơn, rút ngắn số lần và thời gian điều trị.
Thuốc tiêm steroid
Tiêm steroid không chỉ làm giảm viêm và đau khắp cơ thể mà còn có thể làm phẳng và cải thiện sự xuất hiện của các vết sẹo lớn hơn. Một lần nữa, bạn có thể cần tiêm nhiều lần hàng tháng để đạt được kết quả mong muốn.
Da rất nhạy cảm, bất kỳ một vết bỏng, tiểu phẫu, phẫu thuật nào cũng có thể để lại vết sẹo và khó có thể biến mất hoàn toàn. Với sự phát triển của y học hiện đại hiện nay thì có nhiều phương pháp điều trị sẹo phẫu thuật an toàn và hiệu quả.
Đặt lịch hẹn khám da và tư vấn phương pháp điều trị cùng Bác Sĩ CKII Da liễu Nguyễn Phương Thảo. Liên hệ ngay hotline 0938 777 885 để được hỗ trợ nhanh nhất.