Sẹo phì đại là gì và phương pháp điều trị ra sao?

Sẹo phì đại là gì?

Sẹo phì đại là một vết sẹo dày, rộng, thường nhô cao, phát triển ở nơi da bị thương. Sẹo thường gặp trong quá trình chữa lành vết thương. Nhưng sẹo phì đại là kết quả của phản ứng bất thường với chấn thương hoặc chấn thương.

Ở một số người, các tế bào cơ thể được gọi là nguyên bào sợi sản xuất quá nhiều collagen trong quá trình chữa bệnh. Điều này có thể xảy ra đơn giản là kết quả của loại da của một người và xu hướng chữa bệnh. Phổ biến hơn, sản xuất quá mức Collagen xảy ra khi vết thương bị nhiễm trùng hoặc viêm, chịu nhiều căng thẳng hoặc chuyển động (chẳng hạn như chấn thương trên khớp), hoặc để chữa lành mà không cần khâu.

Sẹo là một biến chứng thường xuyên của chấn thương bỏng, nhưng cũng có thể hình thành sau khi xỏ khuyên, vết cắt hoặc thậm chí là mụn trứng cá. Sẹo phì đại tương tự như sẹo lồi nhưng có xu hướng nhẹ hơn và không phát triển vượt ra ngoài ranh giới của tổn thương da ban đầu.

Các vết sẹo không nguy hiểm hoặc đe dọa tính mạng. Chúng có thể ngứa và đau, nhưng thường chỉ là vấn đề thẩm mỹ. Một số người tìm cách điều trị để giảm thiểu sự xuất hiện của sẹo. Không có một phác đồ điều trị chính thức được thiết lập, nhưng nhiều phương pháp điều trị có thể giúp loại bỏ sẹo nhanh hơn. 

Sẹo phì đại so với sẹo lồi

Trước khi điều trị sẹo phì đại, điều quan trọng là phải phân biệt nó với một loại sẹo tương tự được gọi là sẹo lồi. Sẹo lồi là những khối mịn, cứng, lành tính. Hình thành khi các mô sẹo phát triển quá mức. Ngay cả Bác sĩ của bạn cũng có thể gặp khó khăn trong việc phân biệt hai loại sẹo này. Nhưng điều quan trọng là phải phân biệt chúng vì cách điều trị có thể sẽ khác nhau.

Nói chung, sẹo phì đại:

• Được nâng lên, nhưng hiếm khi cao hơn 4mm so với da.
• Có màu đỏ hoặc hồng.
• Có thể phát triển bất cứ nơi nào trên cơ thể.

Mặt khác, sẹo lồi thường:

• Được nâng lên hơn 4mm từ da.
• Phát triển vượt ra ngoài ranh giới của vết rạch hoặc vết thương ban đầu.
• Có màu hồng đến tím và phát triển theo thời gian. 
• Hình thành trên dái tai, vai, má và ngực trên xương ức. 

Cả hai loại sẹo đều có xu hướng xảy ra phổ biến hơn ở các loại da sẫm màu. Sẹo phì đại thường dễ điều trị hơn sẹo lồi, có tỷ lệ tái phát cao mặc dù đã điều trị.

Điều trị sẹo cùng Bác sĩ CKII Da liễu Nguyễn Phương Thảo – Giải đáp những câu hỏi thường gặp:

Điều trị sẹo phì đại như thế nào? 

Không chỉ gây mất thẩm mỹ. Sẹo còn có thể gây ngứa khó chịu, đau và co rút trên da làm hạn chế trẻ vận động. Bạn cần đến thăm khám cùng Bác sĩ chuyên khoa để đánh giá tình trạng sẹo đang ở giai đoạn nào để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. 

Có thể chia thành 2 giai đoạn như sau: 

Giai đoạn đầu

• Bôi kem ngăn ngừa sẹo.
• Sử dụng băng sẹo bằng miếng dán silicon.
• Áp dụng vật lý trị liệu massage vùng bị sẹo và sử dụng băng ép 

Giai đoạn tiến triển

Thông thường, điều trị sẹo phì đại khi sẹo đã trong giai đoạn tiến triển. Một số phương pháp được dùng để điều trị sẹo ở giai đoạn này là: 

• Tiêm corticoid: Tiêm corticoid có tác dụng làm mềm tổ chức sẹo và phẳng bề mặt sẹo. Được chỉ định trong những trường hợp sẹo phì đại đang hoạt động gây ngứa, đau và đỏ. Phương pháp này giúp ức chế sự tăng sinh của nguyên bào sợi và thường được phối hợp với phẫu thuật lạnh hoặc phẫu thuật cắt bỏ sẹo. Tuy nhiên, tiêm corticoid có thể gây ra các biến chứng như làm giảm sắc tố da, teo da. 
• Phẫu thuật cắt bỏ: Phẫu thuật cắt bỏ sẹo có tác dụng cắt đứt tình trạng Collagen sản xuất làm dày sẹo. Từ đó làm giãn sẹo, được chỉ định trong những trường hợp sẹo lồi hoặc sẹo phì đại co rút làm hạn chế sự vận động. Đặc biệt, với những trường hợp sẹo hình thành lâu và gây mất thẩm mỹ. Khi điều trị bằng những phương pháp khác không hiệu quả, phẫu thuật cắt bỏ được áp dụng. 
• Laser: Phương pháp laser gồm có laser xâm nhập hoặc không xâm nhập. Laser xâm nhập được áp dụng với sẹo phì đại không hoạt động, có tác dụng cắt bỏ tổ chức sẹo. 
• Phẫu thuật lạnh: Phẫu thuật lạnh sử dụng nitơ dạng lỏng có tác dụng đông lạnh mạch máu, thiếu máu nuôi dưỡng tổ chức sẹo. Từ đó làm chết tế bào. Phương pháp này có tác dụng tốt với sẹo phì đại hơn sẹo lồi. Nhưng có thể gây ra tác dụng phụ là mất sắc tố da và đau.

Ngăn ngừa sẹo phì đại như thế nào? 

Khi bạn gặp chấn thương, đặc biệt là vết thương do bỏng. Hoặc nếu bạn phải phẫu thuật, có những cách để giúp ngăn ngừa sẹo phì đại. Có thể kể đến như: 

• Làm sạch và chăm sóc vết thương đúng cách. Chẳng hạn như băng vết thương để ngăn ngừa nhiễm trùng và để lại sẹo. 
• Sử dụng tấm silicon sau khi phẫu thuật. Khi vết thương bắt đầu lành cũng là thời điểm sẹo hình thành (thường khoảng từ 2 – 8 tuần sau khi bị thương). Có thể massage ngừa sẹo, băng ép sẹo theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
• Tiêm corticosteroid sau khi phẫu thuật. 
• Khi sẹo hình thành gây ngứa cần tránh gãi, cào hoặc kích thích vùng da đó. Ngoài ra, tránh mặc trang phục quá chật tác động đến sẹo.
• Hạn chế một số loại thực phẩm gây dị ứng, ngứa. Chú ý bổ sung đầy đủ dưỡng chất để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể trong quá trình điều trị vết thương.

Ngoài ra, ngay khi phát hiện ra cần ngay lập tức làm mát vết bỏng bằng chườm nước lạnh và thoa tinh dầu trà có thể giúp da mau lành hơn. Phương pháp điều trị này có thể giúp ngăn ngừa hình thành sẹo phì đại, nhưng cần phải nghiên cứu thêm. 

>>> Tìm hiểu về sẹo và các phương pháp điều trị

Kết luận

Sẹo phì đại có thể được điều trị bằng một hoặc kết hợp nhiều phương pháp với nhau. Để đạt được hiệu quả điều trị sẹo tốt nhất, bệnh nhân cần được khám và tư vấn lựa chọn các phương pháp phù hợp.

Đặt lịch hẹn khám da và tư vấn phương pháp điều trị cùng Bác Sĩ CKII Da liễu Nguyễn Phương Thảo. Liên hệ ngay hotline 0924 777 885 hoặc 0938 777 885 để được hỗ trợ nhanh nhất.